Kilka słów o nowym obowiązku, o którym wielu przedsiębiorców jeszcze nie wie. Warto nadrobić zaległości, bo brak wiedzy może być kosztowny.

Cerber (stgr. Κέρβερος Kérberos, łac. Cerberus) – w mitologii greckiej olbrzymi trzygłowy pies strzegący wejścia do świata zmarłych. W niektórych wersjach mitu ma również węża zamiast ogona. Ujarzmienie go i wyprowadzenie na ziemię było ostatnią z dwunastu prac Heraklesa (wikipedia.org).

Cerber w polskim systemie prawnym to CRBR, czyli Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych. Jest potworem, podobnie jak ten z mitologii greckiej w tym sensie, że stanowi kolejny z niezliczonych obowiązków nakładanych na prowadzących działalność działalność gospodarczą. Tak jak Herakles musiał uważać na ostre kły Cerbera, tak przedsiębiorcy powinni uważać na konsekwencje jakie wiążą się z niedopełnieniem obowiązku zgłoszenia odpowiednich danych.

CRBR został utworzony na podstawie ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Jest to system teleinformatyczny dostępny poprzez stronę Ministerstwa Finansów: https://www.podatki.gov.pl/crbr/. CRBR zawiera informacje o beneficjentach rzeczywistych spółek: jawnych, komandytowych, komandytowo-akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych. Do rejestru wpisywani są również osoby reprezentujące spółkę (wspólnicy lub członkowie zarządu).

Kim są beneficjenci rzeczywiści? W uproszczeniu, są to osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę. W przypadku spółki z o.o. będą to m. in. udziałowcy posiadający więcej niż 25% udziałów. Nie wszystkie sprawy będą oczywiste. Niejednokrotnie ustalenie beneficjentów rzeczywistych, zwłaszcza, gdy wspólnikami są podmioty mające osobowość prawną, wymaga dokonania szczegółowej analizy. Należy wówczas sięgnąć do samego „źródła” łańcucha powiązań pomiędzy podmiotami i ustalić właściwe osoby podlegające wpisowi.

W jakim terminie trzeba zgłosić niezbędne dane? W przypadku spółek wpisanych do KRS do 13 października 2019 r. terminem końcowym jest 13 kwietnia 2020 r. W przypadku spółek zakładanych po 13 października 2019 r. termin na zgłoszenie wynosi zaledwie 7 dni od wpisania do KRS. Również każda zmiana beneficjentów rzeczywistych powinna zostać zgłoszona w terminie 7 dni.

Brak terminowego zgłoszenia danych do CRBR może podlegać karze pieniężnej w wysokości do 1 000 000 zł. Raczej nie należy się spodziewać, że na każdą spóźnioną spółkę czekają kary, tym bardziej w tak dużej wysokości, ale z ostrożności lepiej się o tym nie przekonać na własnej skórze.

Poniżej krótka instrukcja zgłoszenia do CRBR:

1. Kliknij „utwórz zgłoszenie”.

2. Wpisz NIP i formę prawną spółki.