Powyższy obraz przedstawia podpisanie traktatu w Nankinie, które miało miejsce dnia 29 sierpnia 1842 r. Porozumienie pomiędzy Wielką Brytanią a Chinami kończyło pierwszą wojnę opiumową i przewidywało między innymi otwarcie chińskich portów dla statków europejskich i przejęcie Hongkongu przez Wielką Brytanię. Wśród pobocznych postanowień znalazło się również zwolnienie poselstw europejskich z ceremoniału koutou przed chińskim cesarzem, które polegało na obowiązku trzykrotnego klękania i dziewięciokrotnej czołobitności. Niby drobiazg, ale przez dziesiątki lat nierozwiązany w relacjach dyplomatycznych. Przy okazji zakończenia konfliktu zbrojnego znalazła się sposobność, aby uregulować tę kwestię.

Także w najnowszej ustawie z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568), obok spraw dotyczących bezpośrednio walki z Covid-19, udało się rozwiązać problemy, które w normalnym trybie pracy parlamentu musiałyby czekać na swoją kolej jeszcze długo.

Dzięki instytucji czynnego żalu, nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Sformułowanie „czyn zabroniony” brzmi groźnie, w praktyce zawiadomienia podatników dotyczyły najczęściej opóźnienia w płatności podatku lub złożeniu odpowiedniej deklaracji podatkowej.

Z powodu kilkudniowego opóźnienia z płatnością podatku lub braku wiedzy o konieczności złożenia jakieś deklaracji podatkowej nikt raczej nie czuje się przestępcą. Stąd podatnicy często kajali się przed fiskusem przez internet – mailem lub wysyłając pismo podpisane profilem zaufanym EPUAP. Nie wiedzieli, że skuteczne były jedynie te bardziej „uroczyste” formy złożenia oświadczenia – na piśmie lub ustnie do protokołu w urzędzie skarbowym. W konsekwencji zamiast uniknąć konsekwencji karno-skarbowych… sami na siebie donosili.

Czasami istotne było jak najszybsze zgłoszenie czynnego żalu. Uniknięcie odpowiedzialności karno-skarbowej nie jest możliwe, gdy  zawiadomienie zostało złożone w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, jak również po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Na podstawie wyżej opisanej ustawy o zmianie ustawy, dopuszczono wreszcie składanie czynnego żalu w formie elektronicznej przez internet. Pismo utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym EPUAP albo podpisem osobistym i wnosi za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w tym przez portal podatkowy. W dalszym ciągu nie wolno zatem składać czynnego żalu przez e-mail, gdyż może to spowodować wszczęcie postępowania wobec podatnika.

Na razie Ministerstwo Finansów rekomenduje wysyłanie pisma na skrzynkę EPUAP właściwego urzędu skarbowego (poprzez stronę: https://epuap.gov.pl), gdyż dopiero wprowadzona będzie taka funkcjonalność w Portalu Podatkowym.